عبارت – عالین نجاتی: به گفته یوسف نوری استاندارمازندران: در حال حاضر ۲۰۰ هکتار از اراضی طبیعی استان مازندران در شهرهای مختلف در تصرف و آلوده به زباله است.
زیان کارکردی ۱۳ میلیارد تومانی
این درحالی است که بنا به اظهارات دکتر فرزام پوراصغر، رئیس‌دفتر محیط‌زیست امور آمایش سرزمینی و توسعه منطقه‌ای سازمان برنامه‌وبودجه هر هکتار جنگل سالانه ۱۰۰۰ دلار کارکرد اقتصادی دارد و این یعنی هدر دادن حداقل ۲۰۰ هزار دلار یا ۱۳ میلیارد تومان درآمد فقط در حوزه کارکرد اقتصادی یا آورده بالقوه در مازندران.
نابودی ۲۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی
همچنین به گفته کارشناسان ارزش زیست‌محیطی هر هکتار جنگل برابر با ۱۰۰۰ هکتار زمین کشاورزی است، که در این حالت یعنی سالانه به اندازه ۲۰۰ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی مازندران در تصرف زباله است.
زیان سالانه ۲۶۰ میلیارد تومانی از ارزش زیستی
از سوی دیگر مساحت جنگل شمالی کانادا به میلیاردها هکتار می رسد که برابر یک چهارم مساحت جنگل های بکر باقیمانده بر روی زمین است اما گونه‌های زیستی آن بسیار کم است. در سراسر میلیاردها هکتار جنگل کانادا، فقط در حدود بیست گونه درخت یافت می شود که کاج سیاه، درخت توس و کاج بلسان جزو آنها هستند.
اما در جنگل های هیرکانی ایران ۱۴۰ گونه درختی بومزاد و ۱۴۵ گونه درختی نیمه بومزاد وجود دارد. این موضوع، خود ارزش جنگل هیرکانی را از نگاه گونه های زیستی نشان می‌دهد. به استناد تحقیقات دانشکدهٔ منابع طبیعی ارزش زیستی هر هکتار جنگل در شمال برابر با ۲۰ هزار دلار است، که یعنی از دست دادن سالانه ۲۶۰ میلیارد تومان درآمد، آن‌هم به لطف دست‌های کثیف زباله.
نابودی ۶۰میلیارد دلار درخت
به استناد اظهارات محمد درویش کارشناس برجسته محیط‌زیست یک درخت پنجاه ساله، ۲۰۰ هزاردلار ارزش دارد. زمین‌شناسان عمر جنگل‌های هیرکانی مازندران را ۴۰ میلیون سال تخمین زده‌اند. در هر هکتار بین۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ اصله درخت وجود دارد که اگر میانگین آن، یعنی ۱۵۰۰ اصله درخت بالای ۵۰ سال را در نظر بگیریم، سالانه ۳۰۰ هزار اصله درخت در معرض تهدید و تصرف زباله است. حالا اگر ۳۰۰ هزار اصله را ضربدر ۲۰۰ هزار دلار کنیم به عدد باورنکردنی ۶۰ میلیارد دلار یا به عبارتی ۳ هزار و ۹۰۰ همت می‌رسیم که تعداد صفرهای‌اش در نمایشگر موبایل من جا نشد!
تولید روزانه حداقل ۳ هزار تن زباله در مازندران
سال گذشته کریمی فیروزجایی نماینده وقت بابل از دفن ۳۰۰ تن زباله، فقط در جنگل‌های هیرکانی انجیلیسی این شهرستان خبر داد.
در گزارشی دیگر خبرگزاری دولتی ایرنا در اواخر شهریور امسال خبر داد که فقط در کلاردشت مازندران، اهالی منطقه و دوستداران طبیعت ۱۶ تن زباله را در یک روز از حاشیه جنگل جمع‌آوری کردند.
بر اساس آخرین آمارها میزان تولید زباله در مازندران روزانه دست‌کم سه هزار تن است و این میزان در روزهای تعطیل و با حضور گردشگران به بیش از ۲ برابر افزایش می‌یابد.
میزان دقیق شیرابه‌ای که از زباله‌ها تولید می‌شود، مشخص نیست. برخی از منابع می‌گویند از هر تن زباله تقریبا ۱۰۰ لیتر شیرابه تولید می‌شود، بنابراین روزانه فقط ۳۰۰ هزار لیتر شیرابه تولید می‌شود که زیان اقتصادی آن خود نیازمند محاسبات دیگری است.
نتیجه مدیریت زباله به شیوه مسئولان جمهوری اسلامی ایران، همین فاجعه اقتصادی و زیست‌محیطی فعلی است که مال و جان و حال و آینده ما را تهدید می‌کند. این تراژدی کثیف کارماده‌ی حزن‌انگیزترین مرثیه‌هاست و اگر بر احوالات فعلی‌مان خون بگرییم بازهم کم است.
آنچه گفته شد تنها زیان مستقیم اقتصادی یکی از صدها مشکلِ یکی از استان‌های ایران است، اما آلودگی منایع طبیعی مازندران محدود به اقتصاد نیست، بلکه سلامت مردم این استان را به‌شکلی جدی تهدید می‌کند و هم‌زمان موجب نارضایتی‌های اجتماعی با عواقب سیاسی خواهد شد، نظیر آنچه در محل دفن زباله ساری در مناطق جنگلی جنوب این شهرستان رخ داد.
…………………………
همه آنچه در سطور فوق خواندید بازمی‌گردد به اولین پاراگراف این یادداشت یعنی اظهارنظر استاندار محترم مازندران که بدون این‌که خم به ابرو بیاورد از تصرف ۲۰۰ هکتار از اراضی طبیعی و جنگل‌های استان مازندران سخن می‌گوید.
نه این‌که فکر کنید این راحت‌خیالی و دل‌گنده‌گی مخصوص آقای یوسف نوری است، خیر! تمامی اسلاف او نیز به همین راحتی با این فاجعه بزرگ روبرو شدند. اگر در یک کشور اروپایی چنین اتفاقی افتاده بود به احتمال زیاد مسئولان‌شان را به دریا می‌ریختند و همه کشور برای کنترل و حل بحران بسیج می‌شدند، اما اینجا ایران است و هیچ فاجعه‌ای آنقدر بزرگ نیست که آب در دل مسئولانش تکان بخورد. من اگر جای مسئولان در جمهوری اسلامی بودم و از چنین فجایعی اطلاع داشتم یک شب سر راحت بر بالین نمی‌گذاشتم.
حالا فاجعه می‌خواهد فساد ۳/۴ میلیارد دلاری چای دبش باشد یا زیان غیرقابل شمارش زباله به کهنسال‌ترین جنگل‌های جهان. اینجا همه‌چیز در روزمرگی سنگ می‌شود و دیگر از جایش تکان نمی‌خورد.
اینجا همه‌چیز خوب است، حتی اگر خلافش ثابت شود. همه دنیا عقب‌افتاده و شکست خورده‌‌اند به‌جز ما. همه راه اشتباه را طی می‌کنند به‌جز ما. همه جهان نوکر و گرفتار آمریکا هستند به‌جز ما که تحریم‌های آمریکا کمرمان را از شش جهت شکسته است.
غربی‌ها که از جنگل‌ها، منابع خاکی و آبی و تنوع زیستی‌شان مثل جان‌شان مراقبت می‌کنند شکست‌خورده و درحال نابودی‌اند، لکن ما که با خشک‌سالی و فرونشست و انقراض زیست‌محیطی دست‌وپنجه نرم می‌کنیم درحال پیشرفتیم!
