عبارت-گروه اقتصاد: براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، میزان داخلی‌سازی خودروهای تولیدی در کشور وضعیت مناسبی ندارد و تراز تجاری خودرویی را منفی کرده است.
به گزارش عبارت ماجرای خودروهای داخلی آنقدر مسخره شده که دیگر حرف زدن از آن به مثابه نشستن پای استندآپ کمدی است. سال‌هاست خودروهای بی‌کیفیت تولید می‌کنیم و با منت و ذلت آن را به خلق‌الله می‌فروشیم و نهایتا جان‌شان را با عدم کیفیت آن‌ها می‌گیریم.
آبان ماه ۱۴۰۰ بود که قانون ساماندهی صنعت خودرو توسط دولت تدوین و تصویب شد. در این قانون علاوه بر ذکر سازوکارهای جدید در راستای بهبود وضعیت صنعت خودرو، موادی به موضوع صادرات، واردات و میزان ارزبری خودروهای تولید داخل اختصاص یافت.
در ماده ۶ قانون ساماندهی آمده است:«سازمان ملی استاندارد مکلف است در اجرای استانداردهای مصوب مرتبط با خودروهای وارداتی، ساخت داخل و قطعات آن‌ها در هر سال به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که از واردات و تولید خودروهای خارج از استانداردهای مذکور جلوگیری نماید. همچنین شماره‌گذاری خودروها توسط نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران منوط به تأیید سازمان ملی استاندارد است.»
براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، ماده ۶ این قانون سه تکلیف داشته است که با نگاهی کلی می‌توان اینگونه بیان کرد که این ماده کارایی چندانی در ساماندهی صنعت خودرو نداشته و به‌رغم عملکرد ۸۳ درصدی این تکالیف، اثرگذاری ۱۷ درصدی داشته است.
به گزارش عبارت حجم واردات خودرویی کشور همواره درحال افزایش است. برای مثال، حجم کل واردات صنعت خودروی ایران (انواع خودرو، موتورسیکلت و قطعات) در سال ۱۴۰۲ هشت میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار که نسبت به سال ۱۴۰۱ (شش میلیارد و ۳۱۵ میلیون دلار) با رشد ۳۳ درصدی همراه بوده است. بر همین اساس تراز تجاری صنعت خودرو در سال ۱۴۰۲ منفی ۸/۲ میلیارد دلار و در سال ۱۴۰۱ منفی ۶/۲ میلیارد دلار محاسبه می‌شود.
در پی افزایش واردات خودرو و قطعات خودرویی طی سال‌های گذشته، میزان تولید خودروهای مونتاژی نیز رو به افزایش است. این روند تا جایی ادامه داشت که در سال ۱۴۰۲ حدود ۳۲ درصد تولید کل کشور به خودروهای مونتاژی اختصاص یافت
در این میان باید به این نکته توجه کرد که تولید خودرو در کشور به صورت مونتاژ ارزبری بالایی دارد و نه‌تنها در عمل کمکی به پیشرفت صنعت خودرو در کشور نمی‌کند، بلکه باعث تراز منفی تجاری کشور می‌شود.
حال این پرسش مطرح می‌شود که کدام خودروهای مونتاژی در کشور به ترتیب کمترین و بیشترین میزان ارزبری را دارند؟
نمودار ارزبری خودروهای تولیدی در کشور
با نگاهی به نمودار ارزبری خودروهای تولیدی در کشور که مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرده است، می‌توان دریافت که خودروی وانت ۱۵۱ با ۱۲۶۰ دلار کمترین میزان ارزبری را نسبت به سایر خودروهای کشور دارد. اما در طرف دیگر، هایما X7 با ۱۹ هزار و ۲۲۸ دلار، بیشترین میزان ارزبری را به خود اختصاص داده است.
