عبارت ـ گروه اقتصاد: اخیرا در فضای مجازی و البته در وبسایت رسمی کارزار که می توانید آن را اینجا بخوانید کارزار توقف پروژه آزادراه قائمشهر – ساری تشکیل شد و نویسندگان این کارزار در نامه سرگشادهای خطاب به رییسجمهوری، وزیر میراث فرهنگی و وزیر راهوشهرسازی اعلام کردند: “شهرستان قائمشهر در استان مازندران دارای غنای تاریخی و باستانی ناشناخته و مغفولی است که همین غفلت و عدمتوجه باعث خسارتهای جبرانناپذیری به تاریخ این حوزه تمدنی ایران شده است. منطقه قائمشهر در جایجای خود آثار و شواهد تاریخی و باستانی دارد، اما متاسفانه تنها تپه گردکوه به ثبت ملی رسیده و حفاریهای اندکی در آن انجام شده است.
عدم ثبت و توجه به تپههای باستانی دیگر این محدوده موجب تخریب و تجاوز به حریم و عرصه آنها شده است. این تپهها و محوطهها از طریق نقبهای زیرزمینی با هم در ارتباط هستند و شواهد آن کاملا مشهود است، اما به خاطر عدمتوجه در حال نابودی هستند و تخریبها و تجاوزها در دو نوع مردمی و دولتی در این محدوده در حال انجام است. کشاورزی روی زمینهای باستانی و حفاریها و کندوکاوهای غیرمجاز توسط سوداگران عتیقه از یکسو و پروژه آزادراه قائمشهر تا ساری که مابین تپههای باستانی به صورت مارپیچ و با شکافتن تپهها و تخریب شواهد باستانی همراه است، از سوی دیگر، عواملی هستند که درکنار هم موجب تخریب و تجاوز به تاریخ باستانی محدوده قائمشهر میشوند.
شنیدهها حاکی از آن است که پروژه آزادراه قائمشهر به ساری توسط وزارت دفاع در حال انجام است. فعالان میراث فرهنگی بیم آن دارند که پروژه آزادراه باعث تخریب میراث باستانی کشور شود، در حالی که حفاری علمی میتواند باعث کشف دادهها و آثار بسیار مهمی شده و حتی پتانسیلهای گردشگری این خطه را شکوفا کند. توجه داشته باشید که میراث فرهنگی شناسنامه سرزمین ایران و خطه مازندران است و ادامه تخریب محوطههای باستانی، در نگاه دوستداران میراث، اجحاف در حق میراث فرهنگی و تاریخی ایران بوده و پیامدهای خوبی در پی نخواهد داشت.
در حال حاضر شهروندان و دوستداران میراث فرهنگی کشور خواستار آن هستند که از تخریب بیشتر مواریث تاریخی و فرهنگی جلوگیری شود. توقف پروژه آزادراه قائمشهر ساری، شناسایی و ثبت ملی و جهانی کلیه محوطهها، تپهها، نقبها و دیگر آثار باستانی محدوده قائمشهر و توجه به پتانسیلهای غنی تاریخی و فرهنگی و گردشگری قائمشهر جهت تبدیل به قطب گردشگری تاریخی و توسعه پایدار و درآمدزایی مستمر، از جمله درخواستهای فعالان میراث فرهنگی در این مدت بوده است. “
مطالب کارزار و آنچه در فضای مجازی در بالا ذکر شده علاوه بر اینکه دغدغه میراثی و تخریب آثار باستانی احتمالی در طول مسیر را بیان می کند در بخشی نیز به موضوع غیر ضروری بودن ساخت این طرح آزادراهی مازندران نیز اشاره شده است.
اما بررسی های ابتدایی عبارت به روشنی نشان می دهد که این ادعا واقعیت ندارد و عملا جز دامن زدن به شایعه تخریب میراثی به بهانه توسعه نتیجه ای نخواهد داشت. این شایعه و برداشت نادرست در حالی شکل گرفته که این طرح تمامی بررسی های لازم را داشته است و به گفته مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی مازندران ادعای عبور آزادراه قائمشهر_ ساری از محوطه تاریخی پایه علمی ندارد و غیر کارشناسی است
در آخرین نمونه در اسفندماه سال قبل ییس کل دادگستری استان مازندران با اشاره به ضرورت هماهنگی برای تسریع روند اجرای آزادراه قائمشهر- ساری گفت که دستگاه های مربوط در این این خصوص باید تلاش ویژه ای داشته باشند و به هیچ عنوان نباید این طرح متوقف شود.
عباس پوریانی روز شنبه از مشکلات ایجاد شده در روند اجرای پروژه آزادراه ساری- قائمشهر انتقاد کرد و افزود: دستگاه قضایی استان با تمام توان و در راستای حفظ حقوق عامه در کنار دستگاه اجرایی بوده و در راستای رفع موانع و مشکلات موجود در مسیر اجرای پروژه ها تلاش خواهد داشت تا ادارات دولتی مرتبط با تمام توان و ظرفیت در راستای ارائه خدمت به مردم تلاش کرده و به وظایف و تکالیف قانونی خود کنند.
وی ادامه داد: شهریورماه امسال بود که در بازدید از طرح ملی آزادراه قائمشهر- ساری مشاهده شد که باوجود گذشت بیش از ۱۲ سال از تصویب آن، به دلیل برخی مشکلات و عدم پیگیری مسئولان ادوار گذشته، با پیشرفت مناسبی روبرو نبوده و در این راستا تاکید شد که پروژه مذکور، ملی است و منافع آن به همه مردم کشور برمی گردد و بر این اساس، نباید به هیچ دلیلی روند اجرای آن متوقف شود.
رییس کل دادگستری مازندران گفت: بلافاصله با صدور دستور ویژه و پس از ۲ ماه از ورود دادگستری استان، ضمن رفع مشکلات و موانع موجود، اجرای پروژه ملی احداث آزادراه قائمشهر – ساری، پس از سال ها، مجدد از سر گرفته شد.
وی ادامه داد: باوجود اینکه با برنامه ریزی دقیق، برگزاری جلسات متعدد و ورود جدی دادستان قائمشهر، با همراهی عوامل فراجا و شورای تامین شهرستان، عملیات تحویل طرح به شرکت مربوطه صورت گرفته و اجرای عملیات توسط پیمانکار آغاز شد، متاسفانه امروز شاهدیم که عملیات اجرایی به دلایلی مانند عدم تخصیص منابع مالی متوقف شده است.
پوریانی افزود: پس از عملیات آزادسازی اراضی واقع در مسیر آزادراه قائمشهر – ساری با ورود دستگاه قضایی، دسترسی به ادامه مسیر آزادراه ممکن شد و با گشایش مسیر، عملیات اجرایی در ادامه مسیر سرعت گرفته و بخش قابل ملاحظه ای از عملیات معوقه به اتمام رسیده است.
وی گفت: حسب اعلام مجری طرح، چالش پیش رو در فرایند اجرای طرح، تامین منابع مالی برای تهیه سنگ مصرفی به دلیل فقر معادن منطقه و ممنوعیت های موجود اعلام شده، است که حل این مشکل در دست پیگیری و اقدام قرار دارد.
پوریانی افزود: مشکل دیگه مطروحه از سوی مجری طرح نیز عدم تامین اعتبار لازم در لایحه بودجه امسال و سال آینده اعلام شده که در این راستا علیرغم بازدید مسئولین ملی و استانی و قول مساعد برای تامین اعتبار این طرح، متاسفانه این مهم تاکنون محقق نشده است.
رییس کل دادگستری مازندران تاکید کرد: سازمان برنامه و بودجه، مبلغ اعتبار اجرای طرح در سال آینده را به میزان قابل توجهی کاهش داده که با توجه به عدم پیگیری موضوع از سوی مسئولین مربوطه، امکان تصویب رقم مذکور در مجلس شورای اسلامی نیز وجود دارد و در این راستا، مجری طرح اعلام کرده که در صورت تصویب مورد مذکور، مجبور به توقف فعالیت و تعطیلی کارگاه بوده و نیروهای شاغل در این طرح به تعداد ۳۰۰ نفر، در معرض بیکار قرار خواهند گرفت.
وی با اشاره به اینکه دستگاه قضایی استان در مسیر پیشرفت و توسعه مازندران و مواردی که با حقوق عامه مردم مرتبط است، با هیچ فرد یا گروهی مماشات ندارد، خاطر نشان کرد: تاخیر در اجرای طرح های ملی، موجب بروز خسارت به بیت المال است و قطعاً با هرگونه تخلف یا کم کاری در این مسیر، طبق قانون، برخورد قاطع و جدی خواهد شد.
این اظهارات به روشنی نشان می دهد که دستگاه قضا کاملا از تکامی جوانب این پروژه آگاه است و اگر بنا به ادعای امضا کنندگان کارزار این پروژه از دل محوطه های باستانی می گذشت باید نامه ای میان میراث فرهنگی و دادگستری ردوبدل می شد یا در استعلام های صورت گرفته اشاره ای به این مسئله مهم می شد.
ضرورت ایجاد این آزاد راه از آنجایی بیشترت لمس می شود که محور کنونی ساری- قائمشهر طبق گزارشهای رسمی یکی از پرترددترین جادههای کشور محسوب می شود که سالانه میزبان صدها میلیون تردد است.
تردد روزانه و عادی مردمی بومی، گردشگران در کنار تردد خودروهای سنگین محور ساری-قائمشهر در بیشتر مواقع با ترافیک و تردد پُرحجم خودروها روبرو کرده است در حالیکه قرارگیری این محور بر مسیر گردشگری شرق به غرب، مسیر ترانزیتی پایتخت به تجاری ترین منطقه شمال کشور یعنی بندر امیرآباد و همچنین اشتغال بخش قابل توجهی از ساکنان شهرهای اطراف در ادارات مرکز استان و بخش های صنعتی ساری، ایجاد محوری جدید را برای کاهش بار ترافیکی ضروری کرده است. ساخت آزادراه ساری – قائمشهر به طور قطع بخش قابل ملاحظه ای از ترافیک مسیر کنونی رفع خواهد شد.