گروه اقتصاد – عالین نجاتی: زمانی که از رونق اقتصادی یا رکود اقتصادی صحبت کنیم، قبل از هر چیز، بحث تولید ناخالص داخلی یا Gross Domestic Product مطرح میشود.
همچنین وقتی از رشد اقتصادی صحبت میکنند، عملاً در مورد افزایش (یا کاهش) تولید ناخالص داخلی حرف میزنند. چنانچه کشورها و بسیاری از صنایع هم، سهم خود را در اقتصاد جهانی و اقتصاد ملی، بر اساس میزان مشارکت در تولید ناخالص داخلی میسنجند.
براساس تازهترین گزارش مرکز آمار از تولید ناخالص داخلی تابستان امسال، ارزش افزوده یک ایرانی در تابستان ۱۰۵ میلیون تومان برآورد شده است؛ به عبارت دیگر ارزش افزوده کل در تابستان امسال ۲۶۳۸ هزار میلیارد تومان و تعداد جمعیت شاغل کمی بالاتر از ۲۵ میلیون نفر اعلام شده است. محاسبات حاکی از آن است که در دومین فصل سال جاری، ارزش افزوده یک نفر در کشاورزی و خدمات پایینتر از این رقم و در صنایع و معادن بالاتر از این میزان بوده است.
تابستان امسال هر نفر شاغل در کشاورزی ماهانه بهطور متوسط ۲۶ میلیون، در صنایع و معادن ۵۵ میلیون و در خدمات ۲۴ میلیون تومان ارزش افزوده خلق کرده است.
از سوی دیگر آمارهای رشد اقتصادی در تابستان ۱۴۰۳ نشان میدهد روند رشد اقتصادی در یک سال گذشته نزولی بوده است. این روند به شکلی بوده است که رشد اقتصادی با نفت در تابستان امسال به ۳.۴ درصد و رشد اقتصادی بدون نفت در همین زمان به ۲.۳ درصد کاهش یافته است
روند رشد اقتصادی در سال جاری نشان میدهد وضعیت تولید در اقتصاد وارد رکود شده و به سختی میتواند هدف خود در برنامه هفتم توسعه را محقق کند. از آنجایی که هدف رشد در برنامه هفتم توسعه ۸ درصد تعیین شده است، رشد اقتصادی در تابستان امسال ۴.۶ واحد درصد تا تحقق این برنامه فاصله دارد.
جزییات ارزش افزوده با اتکا به گزارش اخیر مرکز آمار ایران، بر پایه تحلیلی که اکوایران بهدست داده است نکات قابل توجهی را بهدست میدهد.
بر این اساس ارزش افزوده خلق شده در بخش کشاورزی برابر با ۲۸۸ هزار میلیارد تومان اعلام و همچنین تعداد نیروی کار مشغول در کشاورزی نیز تقریبا ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار نفر محاسبه شده است. از همینرو، ارزش افزوده یک شاغل در این بخش، ۷۹ میلیون تومان بوده است. اما در فصل مشابه سال گذشته ارزش افزوده سرانه بخش کشاورزی معادل ۷۳ میلیون تومان برآورد شده و بنابراین ارزش افزوده یک نفر شاغل در بخش کشاورزی در تابستان ۱۴۰۳ نسبت به تابستان سال گذشته آن افزایش داشته است.
در بخش صنایع و معادن نیز ارزش افزوده کل در تابستان امسال ۱۳۸۰ هزار میلیارد تومان ثبت شده است. تعداد اشتغال صنعتی کشور نیز در این فصل حدود ۸ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر گزارش شده است. از همینرو، ارزش افزوده سرانه یک فرد شاغل در بخش صنعت معادل ۱۶۵ میلیون تومان محاسبه شده است. در تابستان سال گذشته نیز ارزش افزوده هر نفر شاغل در این بخش ۱۵۷ میلیون تومان بوده است.
تنها بخشی که ارزش افزوده سرانه آن در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته کاهش یافته، خدمات بوده است؛ به طوری که ارزش افزوده خلق شده در این بخش، در فصل گذشته ۹۶۸ هزار میلیارد تومان و تعداد افراد شاغل در خدمات حدود ۱۳ میلیون نفر اعلام و از همین رو ارزش افزوده سرانه این بخش ۷۴ میلیون تومان برآورد شده که نسبت به همین متغیر در تابستان سال گذشته ۲ میلیون تومان کاهش یافته است.
بهطور کلی میتوان گفت اعداد و رقام تولید تمام بخشهای اقتصادی در تابستان امسال نسبت به تابستان سال گذشته زیادتر شده و حجم آن نیز رشد داشته است؛ اما در همین بازه زمانی، تعداد نیروی شاغل در بخشهای کشاورزی و صنایع و معادن نزولی و در خدمات صعودی بوده است.